ورق گالوانیزه را بهتر بشناسیم:
ورق های فولادی و آهنی که در کاربردهای متنوع صنعتی و همچنین در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند، نقاط ضعفی دارند که یکی از اصلی ترین این موارد، تهدید آنها در برابر رطوبت به حساب می آید. به طور معمول فولاد و آهن در صورتی که در معرض رطوبت باشند، به مرور زمان زنگ زده شده و دچار تضعیف و فرو ریختگی می شوند.
از این رو متخصصان صنعت دنبال راه چاره ای برای این تهدید بزرگ و حفظ خواص آهن و فولاد بوده اند و راه های موثری برای حل این مشکل یافته اند.
به طور خلاصه می توان گفت آهن گالوانیزه آهنی است که با یک لایه روی پوشانده شده باشد تا در برابر زنگ زدگی در مجاورت رطوبت حفاظت شود و حتی در زمانی که پوشش دچار شکستگی گردد نیز فلز مادر از زنگ زدن محفوظ باقی می ماند.
غوطه وری ورق آهنی در حوضچه روی مذاب اقتصادی ترین روش گالوانیزه کردن ورقه های آهنی است که. پوشش یا به میزانی از روی که روی دو سطح ورق می نشیند کوتینگ گفته می شود و واحد آن گرم بر متر مربع می باشد..
بدین شکل پوشش ثانویه به مرور زمان خورده شده و فلز اصلی که در زیر آن قرار دارد به شکل سالم حفظ می شود. این فرایند را حفاظت گالوانیکی می نامند. میزان مقاومت پوشش بستگی به ضخامت آن دارد. این روش یکی از مرسوم ترین تکنیک های محافظت فولادها و فلزات در محیط های خورنده است.
در کارخانه ها به طور معمول محصولات گالوانیزه به دو صورت رول فرم و فابریک تولید و به بازار عرضه می گردند
ورق های رول فرم
رول فرم موجود در بازار به طور معمول ضخامتی بین 0.18 تا ۶ میلیمتر دارند و عرض استاندارد آن ها نیز 100 و 125 سانتیمتر است. رول های موجود در بازار، بسته به عرض و ضخامت و همچنین کارخانه تولید کننده می توانند بین 5 تا 7 تن وزن داشته باشند.
محصولات گالوانیزه فابریک نیز به دو اندازه استاندارد فابریک 2000*1000 و فابریک 2500*1250 میلیمتر تولید می شوند.
این محصولات فولادی از نظر ظاهری نیز طبقه بندی می شوند که به طور معمول به سه دسته تقسیم می شوند: ورق های گالوانیزه بدون گل، محصولات گالوانیزه گل ریز، و ورق های گالوانیزه گل درشت.
این تقسیم بندی بر اساس شکل گیری کریستال یا گل گالوانیزه روی ورق است که کریستال ها بنا بر سرعت سرد شدن ورق و مقدار روی به کار رفته به عنوان پوشش روی فولادی آهن تقسیم بندی می شوند. وجود گل در این محصولات فولادی به علت ناخالصی در روی در هنگام سرد شدن ورق و کریستال شدن روی مذاب روی ورق سرد می باشد
زنگ زدگی آهن را چگونه از بین ببریم؟
حتماً تا به حال زنگ زدگی آهن را بر روی وسایل آهنی اطرافمان مشاهده کرده ایم. آهن و فولاد یکی از پرکاربرد ترین فلزات در جهان و عصر امروز می باشد. به دلیل کارایی مختلف و زیادی که دارند. استحکام آهن و فولاد مورد توجه سازندگان و صنعتگران واقع شده است.
اما مشکل ویژه این فلزات محبوب این می باشد که اگر در هنگام پردازش، درست پوشش داده نشود و زنگ بزند. این زنگ زدن باعث میشود که یک لایه قرمز قهوه ای نارنجی روی فلز بنشیند و کارآیی آن را از بین ببرد .برای همین بسیار حائز اهمیت است تا وسایل آهنی و فولادی از زنگ زدگی زدوده شود. و این عمل بسته به نام قطعه زنگ زده متفاوت انجام میگیرد.
روشهای متعدد صنعتی و خانگی برای رفع زنگ زدگی آهن وجود دارد. که برای انتخاب هر کدام باید به اندازه قطعه آهن و میزان زنگ زدگی آن دقت کرد. در این مقاله تصمیم داریم در رابطه با دلایل زنگ زدگی و تاثیر آن بر ابزارهای مختلف و همچنین روش های کاربردی زدودن زنگ آهن در صنعت بپردازیم. با ما همراه باشید
چه عواملی باعث زنگ زدگی آهن می شود؟
آهن عنصری ست که با نامfe در جدول مندلیف شناخته میشود. خصلت بارز این عنصر این است که؛ با رطوبت و اکسیژن به راحتی واکنش میدهد که این روش منجر به تولید زنگ آهن یا اکسید آهن میشود. زنگ زدگی آهن نوعی واکنش اکسایش است.
زیرا که یونهای آهن جدا میشود. البته قابل توجه است که اکسیژن به تنهایی نمی تواند باعث زنگ زدگی آهن شود. و در کنار آن نیز رطوبت لازم است. عواملی مانند: رطوبت آب شور دی اکسیدکربن و بسیاری از مواد اسیدی میتوانند باعث زنگ زدگی آهن شود و به تولید زنگ آهن منجر شوند.
برای جلوگیری از این پیشامد باید ابزاهای آهنی یا فولادی به خوبی توسط پوششهای مختلف به زنگ زدگی مقاوم شود. برای همین آهن را با عناصر مختلف آلیاژ میکنند و یا از پوششهای گالوانیزه و حفاظتی برای عایق کردن آن استفاده میکنند به همین دلیل موارد استفاده ورق گالوانیزه بسیار بیشتر از ورق های فولادی دیگر می باشد
چرا ورق گالوانیزه شوره می زند؟
معایب زنگ زدن آهن برای ابزار و ماشین آلات صنعتی
زنگ زدگی آهن به دو نوع زنگ زدگی مخرب و زنگ زدگی پایدار تقسیم میشود. نوع پایدار آن در واقع نوعی زنگ زدگی می باشد که باعث ایجاد یک لایه روی فلز شده و از خورده شدن قسمتهای زیرین آن جلوگیری میکند. ولی نوع مخرب آن باید به سرعت برطرف شود. زنگ زدگی باعث از کار افتادن وسیله آهنی، خوردگی و شکستگی آن میشود.
در طی واکنشهای شیمیایی که منجر به زنگ زدن آهن میشود ترکیب شیمیایی آهن نیز تغییر میکند و همین امر باعث خورده شدن سطح فلز میشود. در صورتی که آهن زنگ زده به موقع از روی سطح زدوده نشود به مرور به لایه های زیرین نفوذ میکند و آنها را نیز فرسوده میکند.
فرسودگی باعث از کار افتادن ابزار آلات مختلف آهنی شده و خسارات سنگینی برای جایگزین کردن آنها دارد. که بیشتر در مورد ماشین آلات صنعتی به چشم می‌خورد که از نظر قیمت بسیار گران هستند؛ و جایگزین کردن آن هزینه بردار است.
یک مثال برای ابزار آلات آهنی چرخ دندهها هستند که اگر زنگ زدگی در آنها نفوذ بکند، باعث توقف حرکت آنها میشود. و کل ماشین ممکن است کاربری خود را از دست بدهد.
روشهای از بین بردن زنگ آهن
برای از بین بردن زنگ آهن روش هایعملی و کاربردی زیادی استفاده میشود. روشهای همچون سند بلاست یا شات بلاست، واترجت، لیزر الکترولیز و امثال آنها که برای زدودن زنگ آهن از ابزار آلات صنعتی سنگین و پیچیده استفاده میشود.
روشهای دیگری مثل اسید یا استفاده از شوینده های مختلف نه تنها در صنعت بلکه برای زدودن زنگ آهن در خانگی کاربردی میباشد. در ادامه این مقاله به طور مفصل راجع به هر روش توضیح خواهیم داد
روش سند بلاست
این روش یکی از روشهای ساب پاشی است که؛ برای تمیز کردن زنگ زدگی آهن و کثیفی استفاده میشود. این روش عملیات پاکسازی سطحی است که به واسطه سایندههای طبیعی با فشار بالای هوا اجرا میشود. در واقع از طریق فشار بالای هوا به سطح مورد نظر انجام میشود.
هوای فشرده در این فرآیند به عنوان منبع نیرو در نظر گرفته میشود. و مواد ساینده یعنی همان شن و ماسه را با فشار زیاد به سمت سطح زمین زده پرتاب میکند. این روش سنتی که بیشتر در قدیم استفاده میشد نه تنها برای تمیز کردن سطح زنگ زده بلکه برای تمیز کاری سطوح از گرد و غبار، روغن و گریس نیز استفاده میشود. سند بلاست رایج‌ترین روش زدودن زنگ آهن از سطوح مختلف است.
که از مواد طبیعی مثل سیلیس و اکسید فلزات در اندازههای متفاوت بهره میگیرد. در این روش همچنان شتاب هوا و مواد ساینده بسته به ضخامت لایه کنترل میگردد. روشی است که از مواد شیمیایی عاری میباشد. وامکان دسترسی به مناطق دورتر به هنگام تمیز کاری را ایجاد میکند.
این روش بیش از ۱۰۰ سال است که موثرترین روش برای تمیز کردن سطوح به کار میرود. البته عیبی هم دارد و آن هم این است؛ که امکان پاره شدن سطوح به هنگام انجام عملیات را دارد
روش شات بلاست
روش شات بلاست یکی دیگر از روشهای ساب پاشی میباشد که عملکردی شبیه به سند بلاست دارد. ولی از نظر مواد ساینده متفاوت است. در این روش ساچمه های فلزی مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین شات بلاست نسبت به سن پلاس مهاجمی تر و گستره کاربری بیشتری دارد.
چرا که برای لایه های ضخیم و همچنین سطوح عملکرد بهتری دارد. شات بلاس نه تنها می تواند منجر به زدودن زنگ زدگی آهن شود بلکه باعث بهبود سختی، تقویت سطوح و ایجاد سطوح هموار و صاف می شود. در ضمن برای قطعات کوچک کاربرد ندارد
زنگ زدایی با واترجت
یکی دیگر از روشهای رفع زنگ زدگی آهن زنگ زده با واترجت می باشد.واترجت در واقع همان استفاده از آب است. شاید شما هم تا کنون نمیدانستید با آب هم میشود زنگ زدگی را از بین برد. واتر جت از یک نازل فشار قوی تشکیل میشود؛ که انرژی فشار را به انرژی جنبشی و مکانیکی تبدیل میکند و باعث زدودن لایه زنگ زده شده از فلز آهن میشود.
اجزای تشکیل دهنده واترجت شامل پمپ فشار قوی، شیلنگ فشار قوی، فیلتر و پمپ بوستراست. کار با واترجت به این صورت است که ابتدا میزان فشار آب تا سه برابر توسط پمپ بوستر افزایش پیدا میکند. همین آب بعد از عبور از فیلترها ۱۵۰۰ بار بیشتر شده و آماده پرتاب میشود. خوبی این روش این است که آلودگی ایجاد نمیکند
لیزر زنگ آهن
یکی دیگر از روشهای حل مشکل زنگ زدگی آهن لیزر میباشد. این روش یکی از جدیدترین و به روزترین روشهای زدودن زنگ آهن از روی سطوح سطوح آهنی میباشد. در این روش با کمترین مصرف انرژی میتوان طیف وسیع تری از سطوح زنگ زده را پاکسازی کرد.
و به این صورت عمل میکند که پرتوهای بالا به محل زنگ زدگی تابیده و باعث از بین رفتن هرگونه خوردگی و فرسودگی ناشی از زنگ زدگی میشود. این روش به دلیل بهینه بودن، غیر شیمیایی بودن، سریع بودن و همچنین کاربرد گسترده بسیار مورد استقبال قرار گرفته است
اسید شویی زنگ آهن
اسید شویی برای رفع زنگ زدگی آهن نیز یکی از روشهای محبوب میباشد. از اسید برای شستشوی زنگ آهن و تمیز کردن ستون استفاده میشود. یکی از اسیدهای مورد استفاده در این روش اگزالیک اسید است.
در واقع اسید اگزالیک تمام زنگ آهن را پاک میکند که بعد از آن به راحتی با آب قابل شستشو است. عیب این روش این است که مصرف بیش از حد آب و تولید پسماندهای اسیدی میتواند به محیط زیست آسیب برساند.
با فرایند کامل بسته‌بندی ورق گالوانیزه آشنا شوید
از بین بردن زنگ آهن با الکترولیز
این از بین بردن زنگ زدگی آهن یک روش ساده است که حتی در خانه هم میتوان از آن جهت تمیز کردن زنگ آهن استفاده کرد. برای این کار نیاز به یک محلول الکترولیت، آند، کاتد و آداپتور نیاز داریم. مثلا؛ برای پاک کردن آچار فرانسه زنگ زده محلول الکترولیت، لیوان آب، در یک ظرف مخلوط میشود.
در قدم بعدی یک قطعه آهن به عنوان کاتد و آچار فرانسه به عنوان آند در نظر گرفته میشود و بدین ترتیب زنگ آهن از آچار فرانسه زنگ زده پاک میشود.
آنچه خواندیم
همانگونه که در این مقاله شرح دادیم زنگ زدگی آهن نتیجه واکنش شیمیایی عنصر آهن با اکسیژن میباشد. و تاثیر منفی بر عملکرد قطعه آهنی می‌گذارد و آن را نابود میکند. برای همین لازم است تا با روشهای گفته شده در این مقاله، سنگ آهن زدوده شود و پاکسازی شود. تا به طول عمر قطعه آهن افزوده شود. امیدواریم از این مقاله کاربردی بهره کافی را برده باشید
کاربرد ورق گالوانیزه در صنعت خودروسازی
کاربرد ورق گالوانیزه در صنایع مختلف بی شمار است. شاید شما هم تاکنون بارها و بارها به مکانیک و بخشهای مختلف تشکیل دهنده خودرو مانند موتور گیربکس و صندلی فکرده باشید؛ اما هرگز ندانید که مواد خام مورد استفاده برای ساخت قسمتهای مختلف خودرو نیز به همان اندازه حساس و دارای اهمیت است.
این مواد خام شامل آهن، پلاستیک، شیشه، لاستیک، مس ، چرم و فولاد میشود. یکی از مهمترین مواد مورد استفاده در صنعت خودروسازی فولاد و ورقهای گالوانیزه است. صنعت خودروسازی یکی از صنایع بنیادین در اقتصاد جهانی و به خصوص اقتصاد ملی ایران به شمار میرود .
خودرو از مهمترین صنایع متقاضی فولاد در جهان است.آمارهای انجمن جهانی فولاد نشان میدهد؛ حدود ۱۲ درصد از کل فولاد تولید شده در جهان در صنعت خودروسازی مصرف میشود. این امر موجب حفظ ایمنی سرنشینان به هنگام تصادف میشود و حدود ۶۵ درصد مربوط به قطعات فولادی به کار رفته در آن است.
دلایل استفاده از محصولات فولادی در ساخت خودرو
ورق روغنی از مهمترین محصولات فولادی مورد استفاده در صنعت خودروسازی به شمار میرود با توجه به اینکه صنعت خودروسازی در حال حرکت است. و از خودروهای سنتی به سمت خودروهای جدید در صنعت خودروسازی هستیم؛ همچنان فولاد؛ ماده اولیه مورد نیاز محیطی و مهمی برای صنعت خودرو به شمار میرود.
چرا ورق گالوانیزه شوره می زند؟
روزانه توسط تعداد زیادی از افراد از خودرو استفاده میشود. بنابراین امنیت و مرغوبیت آن از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور کلی به چند دلیل کاربرد ورق گالوانیزه در صنعت خودروسازی زیاد می باشد که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:
-
یک دوام بالا: کنترل و کاهش هزینه‌های تولید یکی از مهمترین دغدغه های موجود در هر صنعتی میباشد. فلز فولاد در مقایسه با مواد اولیه نظیر آلومینیوم و پلاستیک فشرده دارای مزیت مورد استفاده صنعت خودروسازی است؛ زیرا علاوه به مقرون به صرفه بودن و هزینه کمتر از دوام بسیار خوبی برخوردار است.
-
مزیت های محیط زیستی: فولاد فلزی است که کاملاً قابل بازیافت بوده و بهترین عملکرد را در کل چرخه عمر خود دارد. ضمن اینکه فولاد با هر تعداد دفعات بازیافت دچار کاهش کیفیت در خواص مکانیکی خود نمیشود. و این از نظر محیط زیست جنبه مثبتی میباشد.
-
ایمنی بالا: سختی، استحکام و خواص مکانیکی مطلوب فولاد میتواند ایمنی بالای سرنشینان خودرو را فراهم کند.
-
قابلیت انعطاف پذیری: انعطاف پذیری فلز فولاد سبب میشود طراحان به هنگام طراحی قسمتهای مختلف خودرو قدرت انتخاب بیشتری داشته باشند.
-
تعادل پذیری و تناسب وزنی : وزن خود از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و این وضع باید در بازه مطلوب نگهداری شود. صنعت فولاد از نظر نسبت استحکام به وزن مناسب بوده و میتواند بهترین گزینه باشد.
مزایای ورقهای گالوانیزه
مزایای ورق گالوانیزه در صنعت خودروسازی را میتوان به شرح زیر جمع بندی کرد:
-
قابلیت استحکام بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی
-
انعطاف پذیری و فرم پذیری مناسب در عملیات فرمینگ ورق و قطعات حاصل از آن
-
وزن کمتر نسبت به انواع دیگر ورقهای فولادی در صنعت خودروسازی
-
کاهش سوخت خودرو و در نتیجه کاهش آلودگیهای محیط زیستی و صرفه جویی در مصرف سوختهای فسیلی
-
دوام و ماندگاری قطعات حاصل از ورقهای گالوانیزه و افزایش عمر مفید خودرو
استفاده از بدنه های روکش دار روی برای ساخت خودرو یک روش استاندارد است. بدنه سفید یک اتومبیل حدوداً بالای ۸۰ درصد اتومبیل را تشکیل میدهد که تمام این ۸۰ درصد از فولاد ورق گالوانیزه میباشد که قبلاً به آن اشاره کردیم مقاومت در برابر زنگ زدگی فولاد گالوانیزه مهمترین مزایای ابزار بازاریابی مناسب برای صنعت خودروسازی میباشد. زیرا کاربرد ورق گالوانیزه میتواند مقاومت و طول عمر خودرو را برای مشتریان تضمین نماید.
در این مقاله به بررسی کاربرد ورق گالوانیزه در صنعت خودروسازی پرداختیم در رابطه با استفاده از یکی از محصولات فولادی به نام ورقهای گالوانیزه در صنعت خودروسازی شرح دادیم. چگونگی ساخت ورق گالوانیزه را و کاربرد و مزایای آن را در صنعت خودروسازی به صورت مختصر بیان کردیم..
آيا مى دانيد ورق گالوانيزه با كيفيت بايد چه ويژگى هايى داشته باشد؟
گالوانيزه با كيفيت ورقی است که علاوه بر کیفیت و استحکام بالا و دارا بودن استاندارد باید قیمت مناسب و ویژگی های خاصی را دارا باشد که در ادامه به این ویژگی ها می پردازیم.
در شرایطی که روند صنعتی شدن تقریباً در تمامی نقاط دنیا با سرعت بالایی پیش می رود، نمی توان اهمیت فلزات به ویژه فولاد را این سیر نادیده گرفت. در واقع بدون استفاده از فلزات پر کاربرد مانند آهن و فولاد در صنعت، توسعه صنعتی در دنیا امکان پذیر نیست.
اما فولاد هم به خودی خود ضعف هایی دارد که به همین جهت و با در نظر گرفتن نیاز صنایع اقدام به تولید فولاد گالوانیزه که ضعف های فولاد معمولی را پوشش داده، نموده اند. در واقع با طی کردن فرآیند گالوانیزاسیون سعی می شود که فلز پایه یا فلز مادر در برابر محرک های محیطی محافظت شده و محصول نهایی دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر شرایط محیطی بوده و از طول عمر بالایی برخوردار باشد.
در نهایت همین ویژگی توجیه اقتصادی استفاده از محصولات گالوانیزه را به شدت بالا برده و استفاده از آن ها را بشدت افزایش داده است..
معرفی ورق های گالوانیزه
همانطور که ذکر شد آهن و فولاد در برابر شرایط محیطی به ویژه رطوبت و اکسیژن هوا دارای ضعف بوده و دچار خوردگی و پوسیدگی و در نهایت تخریب می شوند از این رو محققین موفق شده اند با قرار دادن یک لایه از فلزی به نام روی بر روی سطح فلز پایه که آهن و فولاد می باشد، آن را در برابر محرک های محیطی مقاوم سازند.
در واقع در طی فرآیند گالوانیزاسیون با روش هایی یک لایه از فلز روی بر روی فولاد یا آهن قرار داده می شود و پس از آن فلز روی در برابر محرک های محیطی واکنش شیمیایی نشان داده و در واقع خود را قربانی می کند تا فلز پایه را از تخریب در امان بدارد.
همین ویژگی ها موجب شده فلزاتی که در اثر فرایند گالوانیزاسیون تولید می شوند، دارای طول عمر، مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی مانند اکسیژن و رطوبت هوا و همچنین توجیه اقتصادی بالا باشند و استفاده از آن ها در صنایع مختلف روز به روز افزایش پیدا کند. ورق های گالوانیزه خود انواع مختلفی دارند که هر یک بسته به ویژگی های خود کاربردهای مخصوصی دارند.
در اصل ترین دسته بندی موجود ورق های گالوانیزه به دو دسته رنگی و سیاه طبقه بندی می شوند که خود ورق های رنگی انواع بسیار متنوعی دارند که مهم ترین آن ها ورق های شیروانی می باشد. از نظر نوع ارائه به بازار نیز ورق های گالوانیزه به دو صورت رول فرمینگ و فابریک در بازار موجود هستند
با توجه به ویژگی ورق های گالوانیزه که در اثر قرار گرفتن لایه روی، بر روی سطح فلز پایه ایجاد شده است، این ورق ها دارای مقاومت و طول عمر بالایی به ویژه در مکان های مرطوب و در معرض شرایط محیطی نامناسب می باشند.
به همین جهت می توان درساخت ساختمان ها در مناطق مرطوب به ویژه استان های شمالی کشورمان و علی الخصوص در ساخت سقف های شیروانی از ورق های گالوانیزه استفاده نمود. همچنین در سقف های شیروانی ساختمان ها در سایر نقاط کشور و همچنین سقف سوله ها نیز این ورق ها کاربردهای فراوانی دارند.
دیگر مورد از کاربردهای ورق های گالوانیزه استفاده از آن ها در ساخت و تولید لوله های انتقال آب و همچنین مخازن نگهداری آب و مایعات می باشد. برخی انواع ورق های گالوانیزه در صنعت کابینت سازی نیز بسیار پرکاربرد هستند. در صنعت اتومبیل سازی که یکی از بزرگترین صنایع دنیا به شمار رفته و صنعت مادر شناخته می شود نیز ورق های گالوانیزه کاربردهای فراوانی دارند.
می توان به وضوح استفاده فراوان انواع ورق گالوانیزه را در ساخت بدنه خودروها همچنین برخی قطعات موجود در خودرو مشاهده نمود. علاوه بر موارد ذکر شده از ورق های گالوانیزه در ساخت ساندویچ پنل، قفسه های فروشگاهی و انبار، سیستم های خنک کننده و تصفیه هوا، کانال کشی، صنعت حمل و نقل، ساخت بدنه کاروان ها، ساخت بیلبوردها و تابلوهای تبلیغاتی شهری، ساخت تابلوهای راهنمایی و همچنین صنعت کشاورزی استفاده می شود
خواص ورق گالوانیزه
همچنین ورق های گالوانیزه عمدتاً از خاصیت شکل پذیری و استحکام بالایی نیز برخوردارند که همین موضوع کار با آنان را در صنایع مختلف ساده تر می نماید. از طرف دیگر خاصیت جوش پذیری بالای یک ورق گالوانيزه با كيفيت نیز موجب شده به راحتی بتوان آن ها را از طریق جوش به یکدیگر متصل کرد و این مورد نیز از دیگر فاکتور های مطلوب آنها برای استفاده در صنعت به شمار می رود.
استفاده از ورق گالوانيزه با كيفيت به دلایل ذکر شده موجب کاهش هزینه در اجرای عملیات و همچنین صرفه جویی در هزینه های تعمیر و نگهداری محصولات نهایی خواهد شد. به طور میانگین می توان گفت ورق های گالوانیزه بین ۲۰ و ۳۰ سال عمر مفید دارند که البته این عدد بسته به شرایط محیطی که در آن قرار دارند و شرایط و ویژگی های تولید آنها، می توانند متفاوت باشد.
شرکت های تولید کننده باید استانداردهای حداقلی که در در تولید ورق های گالوانیزه وجود دارد را رعایت کنند تا بتوانند محصولی استاندارد به بازار ارائه نمایند و به همین جهت محصولات استاندارد که در بازار وجود دارد قابل اعتماد می باشند
اهمیت طول عمر ورق در کاربری های صنعتی
چه در صنعت ساختمان و چه در صنایع تولید اتومبیل و لوازم خانگی که اصلی ترین صنایعی هستند که در آن ها از ورق های گالوانیزه استفاده می شود، همواره ترجیح بر آن بوده که از فلزاتی استفاده گردد که طول عمر بالایی داشته باشند و محصولاتی با طول عمر بالا را بدین ترتیب بتوانند ارائه نمایند. به همین منظور استفاده از ورق های گالوانیزه و ورق رنگی که هم ظاهر مناسب، قیمت به صرفه، مقاومت خوب و طول عمر بالایی دارند مناسب ترین گزینه برای چنین کاربری هایی به حساب می آید.
اصلی ترین کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان مصارف مختلفی همچون ساخت منبع و لوله های انتقال آب، سقف های شیروانی، کانال کولر و … همچنین در صنعت خودروسازی در ساخت قطعات متنوع و همچنین تولید قطعات و بدنه لوازم خانگی می باشد که در تک تک این موارد صرفه اقتصادی در بالا بودن عمر مفید قطعات به کار رفته است و قطعاً بالا بودن عمر مفید ورق گالوانیزه می تواند برای این این کاربری ها یک مزیت به حساب آید.
شاید ورق هایی ارزانتر از ورق های گالوانیزه در بازار برای کاربری های ذکر شده بتوان پیدا کرد. اما قطعاً مقاومت و و طول عمر ورقهای گالوانیزه را نخواهند داشت و به همین جهت و با توجه به هزینه هایی همچون تعمیر و ترمیم که بر کارفرما تحمیل می شود استفاده از آن ها توجیه اقتصادی ندارد.
به عنوان مثال ورق های گالوانیزه شیروانی که امروزه به ویژه در سقف های شیروانی در مناطق مرطوب و پر بارش در شمال کشور مورد استفاده قرار می گیرند، حتی از سفال نیز کارایی بهتری نشان داده اند و با توجه به مقاومت بسیار مناسبی که در عین داشتن زیبایی ظاهری به بناها می بخشند، سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص داده اند و به علت عمر مناسبی که در چنین محیط های مرطوب و پر بارشی در معرض عوامل محیطی دارند، استفاده از آن ها بشدت رو به افزایش است. ورق گالوانیزه در ابعاد و وزن های مختلفی ارائه می شود که برای محاسبه دقیق میتوانید از صفحه محاسبه وزن ورق استفاده کنید
ارتباط روش تولید ورق های گالوانیزه با عمر مفید آنها
می دانیم که عمل گالوانیزاسیون یا قرار دادن یک لایه روی بر روی سطح ورق های فولاد و آهن از روش های مختلفی انجام می گیرد و همین روش های کار نیز می توانند در تعیین میزان مفید ورق به عنوان یک فاکتور در نظر گرفته شود. سه روش اصلی برای گالوانیزاسیون ورق ها مورد استفاده قرار می گیرند که عبارتند از: روش غوطه وری ورق ها در روی مذاب، روش الکترو گالوانیزاسیون و روش پاشیدن روی
روش غوطه وری ورق
در روش اول که روش غوطه وری ورق در روی مذاب است و متداول ترین روش تولید ورق های گالوانیزه به شمار می رود، طیف وسیعی از قطعات، از قطعات بسیار کوچک مانند پیچ و مهره تا قطعات بسیار بزرگ مانند تانکر و کانتینر را می توان با توجه به انعطاف بالای این روش تولید نمود.
میزان ضخامت لایه روی که در میزان مقاومت ورق و همچنین عمر مفید آن موثر است در این روش تولید، ارتباط مستقیم با مدت زمان غوطه ور بودن ورق در روی مذاب، سرعت کار و همچنین میزان روی مذاب استفاده شده دارد. در این روش به دو صورت پیوسته و ناپیوسته ورق ها را گالوانیزه می کنند و ضخامت لایه محافظ می تواند کمتر از 1 اونس بر فوت مربع تا 2.75 اونس بر فوت مربع باشد.
روش الکترو گالوانیزاسیون
در روش دوم که به روش الکترو گالوانیزاسیون یا گالوانیزاسیون سرد شهرت دارد، با استفاده از جریان الکتریسیته و با دقت بالا با لایه های نازک تر از جنس روی را به صورت یک لایه صاف بر روی فلز پایه قرار می دهند که این پوشش چسبندگی بیشتری داشته و عمرمفید مناسبی هم دارد.
میزان چسبندگی بیشتر لایه روی به فلز پایه، یکی از اصلی ترین عوامل در تعیین میزان مقاومت و همچنین عمر مفید ورق گالوانیزه به شمار می رود. ضخامت لایه گالوانیزه قرار گرفته روی سطح فلز پلیه در این روش چیزی بین 0.06 تا 0.2 اونس بر فوت مربع می باشد.
در روش سوم که روش پاشیدن روی بر سطح ورق نام دارد، از وسیله ای مانند تفنگ بادی برای پاشیدن روی بر روی سطح ورق استفاده می شود و در نهایت سطح ورق حاصله با سنباده صاف می شود. لازم به ذکر است که ضخامت لایه روی که بر روی ورق در این روش تشکیل می شود از روش های قبلی بسیار کمتر است. ضخامت محصول بدست آمده از این روش حدودا 0.01 میلیمتر است.
ضخامت ورق های گالوانیزه
امروزه ورق های گالوانیزه در ابعاد متنوع در بازار موجود هستند و ضخامت آنان نیز برای کاربری های مختلف متفاوت می باشد. در بازار می توان ورق های گالوانیزه از ضخامت ۰.۰۲ تا ۴ میلی متر یافت که به طور معمول عرض آنها نیز بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ سانتی متر می باشد.
البته بنا بر خواست مشتری قابلیت تولید ورق های گالوانیزه در در سایزهای دیگر وجود دارد و در اکثر شرکت های تولیدی، این انعطاف در تولید برقرار است. میزان ضخامت آلیاژ روی که بر روی سطح فلز مادر قرار می گیرد در ورق های گالوانیزه مختلف که برای کاربری های مختلفی تولید می شوند متقاوت است و از ۸۰ تا ۱۵۰ میکرون معادل گرم بر متر مربع متغیر می باشد.
همانطور که پیشتر ذکر شد ضخامت فلز روی بر روی ورق ها در مقاومت ورق ها موثر است و هرچه درصد پوشش بیشتر باشد مقاومت محصول و طول عمر آن نیز بالا می رود. اصطلاحی به نام کوتینگ در اینجا معنا پیدا می کند که به میزان پوشش روی در روی سطح فلز پایه در عملیات گالوانیزه شدن ورق می پردازد. به عنوان مثال کوتینگ ۱۵۰ به این معناست که در هر متر مربع ورق گالوانیزه حدود ۱۵۰ گرم پوشش فلز روی وجود دارد.
با فرآيند شكل دهى و فرمينگ ورق گالوانيزه آشنا شويد
فرمينگ ورق گالوانيزه به شکل های گوناگون و در طرح های مختلف تولید می شود. در صنایع مختلف ویژه صنایع مادر همچون ساختمان و خودروسازی، شمش های فلزی به ویژه فولادی عنوان ماده اولیه برای تولید درصد بالایی از از مواد مصرفی و مصالح کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند. این ورق بر اساس شکل و فرم به گونه های مختلفی تقسیم بندی می شود که یکی از الامان هایی که قیمت ورق گالوانیزه بر اساس آن مشخص می شود فرمینگ و شکل آن می باشد
روال کار بدین صورت است که عملیاتی به نام فرمینگ ورق روی آنها صورت می پذیرد تا آنان به شکل ورق هایی چون سقف عرشه فولادی، ورق های کرکره ای، لوله های فولادی و … در بیایند تا در کاربری های مختلف قابل مصرف باشند.
عملیات فرمینگ یا شکل دهی ورق ها با استفاده از دستگاه فرمینگ ورق صورت می پذیرد. به طور خلاصه فرایند کار رول فرمینگ بدین صورت است که ورق های فلزی و به ویژه فولادی را روی شافت های مهار شده توسط یاتاقان ها قرار می دهند و بسته به نوع فرآیند فرمینگ، عملیات شکل دهی را روی آن انجام می دهند..
انواع فرمینگ ورق ها
همان طور که پیش تر ذکر شد برای انجام عمل فرمينگ ورق گالوانيزه از گذشته تا کنون از دستگاه ها و روش های مختلفی استفاده می شده که با گذشت زمان و با استفاده از تکنولوژی های نوین با بازده بالاتری انجام می پذیرد. در گذشته های نه چندان دور عمل فرم دهی ورق ها با استفاده از پرس برک و وکیوم های خم کن انجام می پذیرفت که در طول زمان و با افزایش ظرفیت تولید روش های نورد فرمینگ جایگزین آنها شد.
خود روش های نورد فرمینگ به دو روش نورد سرد و نورد گرم تقسیم بندی می شود که دارای سرعت عملیاتی بالایی بوده و باعث افزایش ظرفیت تولید در صنعت می شوند.
در روش های سنتی باید یک اپراتور به صورت مستقیم عملیات فرمینگ را را انجام می داد که در روش نورد عملیات بدون نیاز به حضور یک اپراتور مستقیم صورت می پذیرد و به همین جهت موجب صرفه جویی در هزینه تولید شده و به کاهش قیمت محصول نیز می انجامد که برای رقابت پذیری در بازار نیز امری مطلوب به حساب می آید. البته این بدین معنا نیست که در انجام عملیات فرمینگ ورق ها در روش های نورد، دیگر به کارکنان و اپراتورهای انسانی نیاز وجود ندارد و قطعاً در بخش‌هایی همچون بسته بندی و دپوی محصولات همچنان به استفاده از نیروی انسانی نیاز است.
دیگر موردی که از مزایای روش های نورد فرمینگ نسبت به روش های سنتی به شمار می رود، یکنواختی و و بالا بودن کیفیت ظاهری سطوح محصولات عملیات می باشد که موجب می شود محصول بهتری به بازار ارائه گردد
هیدروفرمینگ ورق ها
یکی از از روش های مدرن فرم دهی ورق های فلزی بویژه ورق های فولادی به هیدروفرمینگ ورق شهرت دارد. در این روش از قالب هایی که دارای یک سیال هیدرولیکی پرفشار برای فشرده سازی مواد مختلف هستند به منظور فرم دهی ورق های فولادی استفاده می گردد.
البته به جز فولاد برای فرم دهی فلزات انعطاف پذیر دیگری مانند آلومینیوم، برنج و غیره نیز از روش هیدروفرمینگ استفاده می کنند و بیشتر موارد محصول به دست آمده است فرآیند هیدروفرمینگ در صنعت خودروسازی و برای برای ساخت قطعات سخت بدنه خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.
تاریخچه استفاده از این روش به سال ۱۹۸۰ میلادی بر می گردد که با استفاده از یک پرس هیدرولیکی، قالب هیدروفرمینگ و سیستم تقویت کننده توانستند فشار لازم را به ورق های فولادی وارد کرده و آنان را به شکل مورد نظر فرم دهند
انواع دستگاه وکیوم فرمینگ
برای انتخاب نوع فرآیند فرمينگ ورق گالوانيزه ضخامت شیت یا ورق فاکتور تعیین کننده می باشد. در واقع شیت هایی که ضخامت پایینی دارند برای فرم دهی آنها حتماً باید از فرآیند نورد سرد استفاده شود و بالعکس برای فرم دهی ورق ها با ضخامت بیشتر از فرآیند نورد گرم استفاده گردد.
یکی از روش های فرمینگ به وکیوم فرمینگ شهرت دارد و روند کار در این فرآیند بدین صورت است که در ابتدا حرارت مستقیم یا القایی به ورق اعمال می گردد و و در اثر حرارت هیتر، شیت به حالت خمیری درآمد و قالب را در این هنگام به شیت نزدیک می کنند و با تخلیه هوای موجود بین ورق و دستگاه فرمینگ عملیات به اتمام می رسد.
به طور کلی این روش برای فرم دهی ورق های نرم قابل استفاده است. خود وکیوم فرمینگ به سه روش مختلف فرم دهی با فشار هوا، فرم دهی مکانیکی و وکیوم فرمینگ یا شکل دهی با خلا صورت می پذیرد
انواع قالب فرمینگ
ورق های فلزی و به خصوص ورق های فولادی در فرم ها و اشکال مختلفی به بازار ارائه می شوند و فرایندهای فرمینگ مختلفی روی آنها طی می شود و بسته به کاربری مورد نظر از قالب های مختلف فرمینگ در تولیدشان استفاده می شود که به برخی از آنها اشاره می نماییم.
قالب های تولید ورق های شیروانی و فرمينگ ورق گالوانيزه که خود انواع مختلفی دارند معروف ترین انواع آن ها فرمهای شیروانی شادولاین، شیروانی ذوزنقه و و سینوسی یا کرکره ای می باشد.
قالبهای ذوزنقه ای که با استفاده از آن ها در عملیات فرمینگ ورق هایی معروف به ورق عرشه فولادی تولید می شود.
قالب ورق های سفال با فرم پالرمو که معمولاً این طرح یا فرم روی ورق هایی که ضخامت نیم میلیمتر دارند اجرا شده و گام ها در تولید این ورق ها ۲۵ سانتی متر تعیین می شود.
قالب ورق های فرم سفال با تیپ فرانسه
قالب ورق های فرم دیواری تیپ کانکس
قالب ورق های تیپ فرم دیواری تیپ دامپا و نما
فرمینگ انواع ورق ها
ورق های فلزی مختلف برای کاربری های خاصی که تولید می شوند باید به خوبی فرم دهی شوند، به عنوان مثال ورق های استیل فرم پذیری مناسبی داشته و به ویژه و ورق های استیل در گرید ۴۳۰ بیشتر برای فرم دهی استفاده می شوند.
اما ورق های فولادی مختلف در همه کاربری ها نمی توانند مورد استفاده قرار گیرند، زیرا فولاد به طور کلی خاصیت ضد زنگ ندارد و می تواند در معرض اکسیژن و رطوبت هوا با خردگی و زنگ زدگی مواجه شود از این رو معمولاً در اکثر کاربری هایی که در محیط باز و در معرض محرک های خارجی قرار می گیرد از ورق هایی با مقاومت بیشتر استفاده می گردد که یکی از معروف ترین آنها ورق های گالوانیزه می باشد.
طرح سینوسی یکی از طرح های مرسوم ورق گالوانیزه در بازار به شمار می رود که در شکل دهی آن از روش های سنتی استفاده می گردد. در اغلب موارد ورق گالوانیزه تولید شده با این طرح در ساخت سقف های کاذب و همچنین سقف های شیروانی مورد استفاده قرار می گیرد.
دیگر مورد از اصلی ترین فرمينگ ورق گالوانيزه طرح ذوزنقه می باشد که خود ۳ نوع اصلی دارد و عبارتند از: فرم دامپا، فرم نما برای سطوح شیب دار، و فرم نما برای سطوح خارجی. ورق گالوانیزه فرم دامپا بیشتر در پوشش سقف یا قسمت های داخلی دیوارها مورد استفاده قرار می گیرد.
ورق های گالوانیزه فرم نما برای سطوح شیبدار همانطور که از اسمشان برمی‌آید در ساخت سطوح دارای شیب مورد استفاده قرار می گیرند و بر همین اساس ورق های طرح نما برای سطوح خارجی نیز در ساخت سطوح خارجی مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی ورق های گالوانیزه طرح ذوزنقه در اغلب موارد برای استفاده در مکان هایی با رطوبت بالا که دارای تردد زیادی می باشند مناسب هستند.
آیا تا به حال از ورق گالوانیزه استفاده کرده‌اید؟ به نظر شما برای بسته‌بندی ورق گالوانیزه چه اصولی را باید رعایت کرد؟ همانطور که می‌دانید، این نوع از ورق‌ها به صورت گسترده در صنایع مختلف و ساختمان‌سازی کاربرد دارند؛ به همین دلیل، فرایند ساخت آنها نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
ورق گالوانیزه در حقیقت همان ورقهای فولادی هستند که سطح آنها توسط فلز “روی” پوشانده شده است. این کار باعث افزایش استحکام، زیبایی ظاهر و مقاومت در برابر خوردگی و تخریب میشود. تجربه نشان داده است که اگر ورقهای گالوانیزه به طور استاندارد و اصولی بسته‌بندی نشوند، به سرعت تخریب شده و خواص خود را از دست خواهند داد.
بسته‌بندی ورق گالوانیزه چه اهمیتی دارد؟
به نظر شما بسته‌بندی ورق‌ها و محصولات گالوانیزه چه دلیلی دارد؟ چرا باید هزینه‌های زیادی برای بسته‌بندی ورق گالوانیزه صرف کنیم؟ پاسخ به این سوالات کاملا روشن است! ما در اینجا به برخی از دلایل اهمیت بسته‌بندی این محصولات اشاره میکنیم:
1- جلوگیری از تخریب و آسیب دیدن سطح ورق
مهمترین دلیل برای بسته‌بندی کردن محصولات گالوانیزه این است که آنها را از تخریب و آسیب‌های سطحی محافظت کنیم. همانطور که گفتیم، در ورقهای گالوانیزه یک پوشش نازک از فلز “روی” وجود دارد که همین پوشش نازک باعث مقاومت آن در برابر آسیب‌ها میشود. حال تصور کنید که این لایه به هر دلیلی از بین برود! چه اتفاقی می‌افتد؟ قطعا آن ورق گالوانیزه مقاومت خود را در برابر تخریب و خوردگی از دست میدهد. بنابراین باید برای بسته‌بندی ورق گالوانیزه استانداردهای مشخصی را تعریف کرد.
2- سهولت در حمل و نقل با بسته‌بندی ورق گالوانیزه
از دیگر دلایل بسته بندی ورقهای گالوانیزه میتوان به سهولت در حمل و نقل و انبارداری اشاره کرد. از آنجا که ورقهای فولادی دارای ابعاد و اندازههای مختلفی هستند، جابه‌جا کردن آنها بسیار مشکل است و اگر به درستی بسته‌بندی نشوند، حمل و نقل آنها سخت میشود. به همین منظور، معمولا ورق گالوانیزه را به صورت رول شده و با تسمه‌های فولادی بسته‌بندی میکنند.
3- افزایش مدت زمان نگهداری
جالب است بدانید که اگر فرایند بسته‌بندی ورق گالوانیزه به درستی انجام شود، مدت زمان نگهداری آن نیز افزایش پیدا میکند؛ چراکه در این بسته‌بندی‌ها تمامی سطوح و لبه‌های ورق پوشش داده شده و از زنگ زدن آنها جلوگیری میشود. بنابراین مدت زمان بیشتری میتوان آنها را در انبارها نگهداری کرد
انواع بسته‌بندی ورقهای گالوانیزه
احتمالا تا اینجا شما هم اهمیت بسته‌بندی ورق گالوانیزه را درک کرده‌اید؛ حال می‌خواهیم به برخی از روشهای بسته‌بندی کردن این محصولات بپردازیم.
ورق گالوانیزه پس از مراحل تولید، وارد مرحله‌ی کنترل کیفیت میشود و اگر از این نظر مشکلی نداشته باشد، وارد فرایند بسته‌بندی خواهد شد. در این مرحله، معمولا از تسمه فولادی، تسمه گالوانیزه، ورقهای کاغذی، مقوا و پالت‌های چوبی برای بسته‌بندی کردن ورق‌ها استفاده میشود.
به همین منظور ابتدا ورق گالوانیزه را رول کرده و سپس با کمک انواع تسمه‌ها محکم میکنند. این تسمه‌ها را میتوان هم به صورت محیطی و هم به صورت شعاعی در اطراف ورق رول شده پیچید و از باز شدن آن جلوگیری کرد. لازم به ذکر است که انواع روشهای بسته‌بندی ورق گالوانیزه را بر اساس تعداد این تسمه‌ها و متریال مورد استفاده به پنج گروه تقسیم میکنند که عبارتند از:
